Zaterdag: fundraising day

Vandaag hebben we een leuke dag gehad, met bijna alle mensen die we de afgelopen 2 weken gezien hebben. Vanmorgen weer met de hele groep vertrokken naar de XX kerk en hier de hele dag doorgebracht. Dé zeepkistenrace van het jaar stond op de planning. Elk jaar komt dit weer terug en wij mochten nu ook mee doen. Zelf hadden we natuurlijk niet veel mee, alleen een paar planken en een skateboard die we bij de lodge hadden gevonden, maar gelukkig waren er nog wat dingen van vorig jaar over die wij mochten gebruiken. Wel hadden we allemaal oranje attributen meegenomen, zoals; vlaggetjes, ballonnen, vlaggen, lint, rood, wit en blauw schmink voor op de wangen, oranje haar spray en nog veel meer. Dus we hadden wel de mooiste car. Nadat domineeThabu de dag geopend had en we een paar liedjes gezongen hadden (onder andere ons prachtige volkslied), kon de sportieve en gezellige dag beginnen. 
Als eerste begonnen we weer met het ballonnenspel. Iedereen kreeg dit keer 2 ballonnen en touwtjes. Er waren nu veel meer mensen dus er was nog meer lol. Daarna deden we weer het memorie estafette spel. Toen begon de eerste ronde van de race. Iedereen had een car en je moest in een halfuur zoveel mogelijk rondjes maken. Het was geweldig. Allemaal gillende, lachende en genietende mensen. Uiteindelijk waren wij 2e geworden, dus was nog best goed. Iedereen was gesloopt, dus daarna pap met vlees en groente gegeten. Gelukkig zijn we er nu een beetje aan gewend, maar zou nooit ons lievelings eten worden, haha. Daarna nog meer spelletjes gedaan. Toen nog een keer de race. Hetzelfde rondje maar dan de andere kant op. Gelukkig was dit wat makkelijker, maar nog steeds wel slopend. De 2e keer waren we eerste geworden en kregen we allemaal een mok met snoep erin dat door de kinderen werd opgegeten. Na nog een Afrikaans spel volleybal en voetbal gedaan te hebben, kwam er toch een einde aan de dag. We gingen allemaal weer naar binnen en werden bedankt voor de afgelopen 2 weken en kregen twee mooie schilderijen voor in onze kerken. Er werd ook nog voor ons gezongen. Na veel knuffels, namen uitwisselingen voor facebook, een paar traantjes en zwaaiende mensen, zaten we weer in de bus op weg naar de lodge. ’S Avonds lekker gegeten, weer veel spelletjes gedaan en uiteindelijk lekker gaan slapen. Op naar morgen.

Nakekela & Biketour SOWETO

Dag 10: 24 juli 2014
Nakekela
Vandaag stond het bezoek aan de Hospice Nakekela op het programma. Een onderkomen voor mensen die geen hoop meer hebben. De patiënten die we zijn tegengekomen verschillen in de leeftijden. Het varieert van 15 jaar tot in de 60. Ze zijn hier gekomen omdat of de families niet meer voor ze kon zorgen of dat de overheid zelf heeft bepaald de patiënt hier te brengen. Wat opvallend was, was de positiviteit die de mensen in Nakekela hadden. Als ze hulp nodig hadden stonden er gelijk zusters voor ze klaar. Verder was het heel mooi te zien dat de patiënten die de kracht hadden om op te veren, opveerden bij de bijbel- en praisemomenten. De zusters zetten in en de patiënten zongen hard mee. We konden onze glimlach niet onderdrukken toen we dit aanhoorden. Nadat wij als groep nog een lied voor ze hadden gezongen kon de activiteit die we voor de patiënten in petto hadden beginnen. De tas met materialen stond nog op de tuinstoel bij Ciara Lodge, dus moesten we het doen met de scoubidou touwtjes die in Dianne haar tas zaten. We hebben een uur met de mensen geknutseld omdat langer niet mogelijk was voor een aantal patiënten. De kracht was er niet meer. Na de activiteit hebben we afgesloten met een lunch die voor ons was verzorgd en vertrokken we weer huiswaarts.
Nadat Johan ons weer veilig en wel thuis had afgezet hebben we nog even buiten gezeten met ze allen en konden we beginnen met het avondeten. Deze avond stonden lekkere Hollandse pannenkoeken op het menu. Direct op het avondeten volgde de evaluatie over deze dag. Ieder had hier zo ze mening over. Al met al een goede dag met weer een ervaring rijker die (alweer) werd afgesloten met het spel namen raden. Morgen staat een sportieve fietstocht door Soweto op het programma. Tot Morgen!

Dag 11: 25 juli 2014
Fietstocht Soweto

De ochtend begon vroeg voor ons. Kwart over 8 stond Johan paraat om ons naar Soweto te brengen. een naam voor de verschillende townships naast Johannesburg (Soweto= South West Townships). De reis werd onderbroken door even uit te stappen bij het FNB Stadium. Het stadion in Johannesburg waar menigeen niet aan herinnerd wil worden (finale Nederland – Spanje WK 2010). Toen we aankwamen bij het fietsencomplex stonden er mooie beachcruisers en mountainbikes op ons te wachten om bereden te worden. Deze fietstocht stond in het teken van de verdeling van klassen binnen de bevolking van Soweto. De lower klassen de middle klassen en de higher klassen. De klassen spreken voor zich. Nadat we 100 meter hadden gefietst onderbrak onze gids Thomas met zijn compagnon ons voor de geschiedenis verhaal over de gebouwen binnen Soweto en legde de naam van Soweto aan ons uit. Verder werd ons verteld dat er een grote mix van culturen en talen te vinden is hier in Soweto. De reis werd vervolgd met een toch door de lower klasse. De lower klasse bestaat uit het armste gedeelte van de bevolking. Dit merkten we toen we door de lower Townships fietsten. Afvalbelten, stromend water wat van de toiletten afkwam, half afgemaakte huizen en viezigheid alom. Onderweg mochten we een huisje in en stond daar een bord harde pap met koeienwangen ons op te wachten. Dit konden wij tot ons nemen in de aanwezigheid van een zelfgemaakte kom met bier en een bananendrankje.

Buiten de lower klasse vertelde de compagnon van Thomas ons dat de regering dit niet wilt zien. Er is een appartementencomplex neergezet in 2010 voor de mensen uit deze townships. Wat het probleem was, was dat de mensen uit de low klasse hier grof geld voor moesten betalen om daar te kunnen wonen. De huizen waar ze nu in wonen zijn gratis, dus het pand staat voor alsnog leeg.

Na de lower klasse hebben we door de wat rijkere buurten gefietst en werden we vermaakt door straatartiesten bij het huis van Desmond Tutu. We beëindigden de 3 uur durende fietstocht met een bezoek aan het Hector Pietersen plein. Dit is vernoemd naar de 13-jarige student die is doodgeschoten door de politie tijdens een protest voor de vrijheid in de jaren 70. Bij het fietsencomplex weer aangekomen kregen we een drankje met een broodje Atjar.

Thuis aangekomen sprong een aantal mensen het zwembad in en ontfermde Alix, Rein, Rick, David en Eric zich over het fenomeen: ‘Put it where you want it’. Op een meter of 12 stonden 3 bakken ons op te wachten. De bal moest direct de bak in worden geschoten. Voor alsnog is alleen Alix en Rein dit gelukt. Na het namen raden vertrok iedereen weer naar zijn of haar huisje om te gaan slapen.

Morgen de dag met de fundraising en de welbekende Cascarrace. Tot morgen!

Genadeplaats

Dag 9, woensdag 23 juli, bezoek aan de genadeplaats
De dag begint met een vrije ochtend die door een groot deel van de groep wordt gebruikt om eens flink uit te slapen.
Om 1 uur vertrekken we richting de genadeplaats. We weten niet goed wat ons te wachten zal staan, maar Frans, onze gids van vandaag, vertelt ons dat we vandaag een grote groep mensen gaan ontmoeten die (tijdelijk) uit de samenleving gehaald zijn, bijvoorbeeld vanwege een verslaving. Aan ons de taak om hen een leuke middag te bezorgen.
Na ongeveer drie kwartier in de bus gezeten te hebben, arriveren we bij een natuurreservaat. Midden in dit reservaat ligt de genadeplaats. De zandweg daarheen is enorm hobbelig en we worden helemaal door elkaar heen geschud, de hele bus rammelt. Maar we krijgen ineens nog een 2e safari. We hebben onder andere zebra's, gnoe's, koedoes, impala's en wilde zwijnen gespot.
Het duurt vrij lang voor we bij de genadeplaats aankomen, wat ons doet beseffen hoever deze mensen van de samenleving wonen.
Bij het uitstappen uit de bus valt meteen de rust op. Hier en daar zien we mensen lopen of in een groente tuintje aan het werk. Door een slag op een grote gong worden alle mensen naar het centrum geroepen: allemaal picknickbankjes onder een afdakje. Na een kort welkom kunnen we meteen aan de slag. Een deel van ons gaat met een groep volleyballen en overgooien met een frisbee. Een ander deel gaat creatief aan de slag, met loomarmbandjes maken en kleuren.
Ondertussen komen de gesprekken op gang. We komen erachter dat er ongeveer 60 mensen wonen, met hele diverse achtergronden, maar met de overeenkomst dat er voor hen eigenlijk even geen ruimte is in de samenleving. Er zitten mensen die verslaafd zijn en die hier nu wonen, ver weg van allerlei verleidingen. Anderen zijn getraumatiseerd uit een oorlog gekomen. Sommigen zijn lichamelijk gehandicapt, sommigen zijn verstandelijk beperkt, sommigen beide. En dan zijn er ook nog mensen met psychiatrische problematiek. De geluiden die we horen geven wel aan dat ze blij zijn om hier nu te wonen, een nieuwe familie. Erg mooi om te horen, maar het voelt wel wat dubbel. Het ziet er allemaal armoedig uit, en niet heel verzorgt. Geen idee of er ook verzorgers zijn, of dat ze allemaal voor elkaar zorgen. Maar de sfeer is heel ontspannen en iedereen gaat erg leuk met elkaar om.

De Tswaing krater

Dag 8, dinsdag 22 juli, bezoek aan de krater
Vanmorgen konden we uitslapen, want de bus kwam ons pas om 11 uur ophalen. De Krater die we zouden bezoeken ligt voorbij Soshanguve. We reden langs een heel erg arm deel van dit township. Zover als je maar kijken kon zag je hele kleine hutjes gemaakt van golfplaten, allemaal heel dicht op elkaar. Onvoorstelbaar om je in te denken hoe het is om daar te leven.
Op onze bestemming aangekomen, besloten we om een wandeltocht te maken die ons om de krater heen zou leiden. De krater zelf was eigenlijk een grote plas. Volgens de verhalen is deze krater 220.000 jaar geleden ontstaan door een meteorietinslag. Wij liepen via een heel hoog pad, waardoor we een heel mooi uitzicht hadden op, aan de ene kant de krater en aan de andere kant al die hutjes gemaakt van golfplaten. Een groot contrast!
Halverwege onze wandeltocht kozen we per ongeluk het verkeerde pad, waardoor we ineens een stijle gladde afdaling hadden. Vooral voor de mensen op slippers en sandalen een leuke uitdaging.
Toen iedereen uiteindelijk, stoffig en sommigen ietwat gehavend, beneden was bij de krater, konden we genieten van de prachtige natuur en de rust.
Aan het eind van de wandeling hebben we gezellig gepicknickt en kregen we zelfs nog gezelschap van een aapje.
De dag werd wederom afgesloten met een heerlijke braai, met zelfs heerlijk buffelvlees.

Safari

Dag 7, Maandag 21 juli 2014 - Safari in Pilanesberg en bezoek aan de Dam.
Vanmorgen zouden we om 8 uur opgehaald worden om op safari te gaan in Pilanesberg. Onze chauffeur Johan kwam vanmorgen met een soort slecht nieuws: onze safari was ’s middags om 4 uur in plaats van ’s morgens, waardoor we niks te doen hadden die ochtend. Het programma werd daarom iets gewijzigd. We zouden op dinsdag naar de krater gaan en daarna souvenirs gaan shoppen bij de Dam, maar vanwege ons lege ochtendprogramma zijn we geld gaan pinnen, en vervolgens naar de Dam gereden. Bij de Dam hebben we foto’s gemaakt. Daarna hebben we met z’n allen gezellig in een restaurantje bij de Dam gegeten. Na deze lunch zijn we souvenirs gaan shoppen bij de Dam. Hierbij hebben we flink moeten onderhandelen, maar het is helemaal goed gekomen, sommigen onder ons hebben het onderhandelen goed in zich J.  
Rond 2 uur zijn we gestopt met souvenirs kopen en zijn we doorgereden naar Pilanesberg. Om 4 uur waren we daar en zijn we in de Jeep gestapt om twee en half uur van de mooie omgeving te gaan genieten en zo veel mogelijk beesten te zien. We waren nog maar net onderweg toen we het eerste beest al zagen, een gnoe. Een klein stukje verder hadden we alweer geluk, een groepje zebra’s die goed in het zicht stonden. Vrij kort daarna kwamen we de eerste leden van de Big five tegen, neushoorns. Deze stonden eerst redelijk goed verstopt in het gras, maar na even gewacht te hebben, liep deze groep neushoorns de weg over naar de overkant. Zo hadden we een mooi uitzicht en konden we veel foto’s maken. Zoals jullie vast wel begrijpen hebben onze fototoestellen overuren gedraaid bij deze super ervaring! Een stukje verder kwamen we een groep olifanten tegen die goed zichtbaar waren en dus mooi op de foto konden. Er liepen ook een paar olifanten op de weg, en op een gegeven moment liep er zelfs een vlak achter de Jeep. Toen de olifanten uitgebreid gefotografeerd waren zijn we verder gereden, terwijl we ondertussen natuurlijk genoten hebben van het bijzondere uitzicht en de mooie omgeving. Ondertussen werd het steeds kouder, want tsja, het is hier natuurlijk winter.
Na nog een paar zebra’s te hebben gezien, zagen we vanuit de verte een paar giraffen. Helaas stonden deze te ver weg om ze mooi op de foto te krijgen, dus was het hopen dat we nog een kans kregen om de giraffen van dichterbij op de foto te krijgen.
Toen we langs het water reden konden we nijlpaarden zien liggen. Echt heel gaaf om deze beesten in het echt en in de natuur te zien, ook al zijn ze niet erg actief en hebben we alleen ruggen gezien.
Weer een stuk verder hebben we vanuit de verte leeuwen gezien, maar helaas hebben we deze niet van zo dichtbij kunnen bekijken als de andere beesten, al is er wel naar de leeuwen gezocht. We zijn verder doorgereden met de Jeep toen we ineens giraffen van dichtbij konden bewonderen! Dit was echt supergaaf natuurlijk! Ook hebben we de zonsondergang gezien, erg mooi! Het is hier namelijk rond 6 uur al donker. Onze tocht duurde twee en half uur, en om half 7 waren we weer terug bij onze chauffeur. We moesten nog 2,5 uur terugrijden, en rond 9 uur waren we weer terug hier op Ciara Lodge. Wij hebben een superdag achter de rug, wat een ervaring was dit! Of zoals een van de groepsleden zei: ‘’Nou jongens, ik hoef nooit meer naar Blijdorp, dit is niet te overtreffen!’’

Omdat de ochtend is opgevuld met de helft van het programma van morgen, hebben we morgen een lekker rustig dagje, we worden pas rond 11 uur opgehaald en hoeven dus alleen naar de krater, dat belooft ook een belevenis te worden, hoe dat was leest u morgen!

weekendverslag

Hier zitten we dan, even lekker in het zonnetje op het gras bij onze lodge. Bijkomen van dit toch wel indrukwekkende weekend. Gisteren stond in het teken van de awareness day. Om 8.00 uur worden we opgepikt om richting Soshanguve te rijden. Zo’n drie kwartier rijden komen we aan bij de GG kerk waar ook de Lesedi school is. Alles gaat op z’n Afrikaans, dus is het even wachten op de jongenlui. Deze jongeren hebben een jaar geleden samen een kamp gehad waarbij ze naast leuke en sportieve activiteiten ook op een leuke manier kennis opdoen over Aids, HIV en hoe je voorkomt dat je dit krijgt. Op deze terugkomdag waren zo’n 20 jongeren afgekomen, wonend in de townships van Soshanguve. Het was een leuke, sportieve en vermoeiende dag. Eerst hadden de jongeren een spel verzonnen. De uitleg was al niet erg duidelijk en toen we buiten met het spel begonnen werd het niet veel duidelijker. Het idee was om een toren van ‘blikken’  met een tennisbal om te gooien en ondertussen kon je afgegooid worden. Als de toren opgebouwd was moest je vervolgens van grote afstand de toren weer omver proberen te gooien… precies erg helder die spelregels! Maar evengoed hadden die gasten er lol om. Vervolgens was er een quiz die rommelig en schreeuwend verliep, maar ons wel van alles leerde over AIDS en HIV.
Vervolgens mochten we als Dutch groep een spel leidden. Iedereen kreeg een ballon en touwtje om vervolgens zo snel mogelijk de opgeblazen ballon bij de ander kapot te trappen. De grond hier ligt vol gruis en steentjes, dus sommige ballonnen waren al kapot voordat het spel gestart was. Maar toen iedereen klaar stond kon het spel dan toch beginnen. En wat een lol kan je dan hebben met ballonnen! De jongeren van Soshanguve renden dansend door het veld en iedereen werd bloedfanatiek.
En de memmorie estafette was ook een succes. Onder de brandende zon rennen was wel vermoeiend maar niemand wilde voor de ander onderdoen. Het spel werd nog wat moeilijker gemaakt door ook de autobanden mee te moeten sjouwen naar de andere kant van het parcours. Binnen doen we het volgende deel van de HIV/AIDS quiz. We krijgen een stelling waar je in je groepje over moet praten. En het is echt bizar te horen hoe deze jongeren denken over man/vrouw verhoudingen. Onze stelling ging over de vraag of vrouwen het recht hebben ‘NEE’ te zeggen op het moment dat de man sex met haar wil. Een jongen was het daar stellig mee eens, hij vindt dat vrouwen gelijke waarden hebben en gelijk staan aan de man. De andere jongere was het hier echter roerend mee oneens. Hij wil later 4 vrouwen hebben en hij betaald immers een bruidsschat voor hen. Dit geeft hem het recht om hen zijn wil op te leggen. Dit zo te horen was best shokerend. Zo wordt er dus oprecht over gedacht. En zo werden in verschillende groepjes pittige discussies gevoerd.
Om de lunch in te luiden (en omdat de helft van de lunch simpelweg nog onderweg was) zongen we eerst wat liedjes. Sophie op de piano en wij als geimproviseerd koor. Dat werd erg gewaardeerd. Ook de jongeren trakteerde ons op drie African songs. Ritmisch begeleid met de djembe en meerstemmig klonk het super.
De lunch bestond uit heerlijk braai vlees, pap met kaas en sla. En dat eet je op de Afrikaanse manier: met de handen. Omdat de lunch pas 14.30 uur (ipv 13.00 uur) klaar was verviel het middagprogramma.

Tijd om afscheid te nemen niet alleen van de jongeren maar ook van elkaar. Vanavond gaan we in groepjes slapen bij de gastgezinnen. Wel raar om, na een week met elkaar op stap te zijn, ineens uit elkaar te gaan. Niet wetend wat ons te wachten staat. 6 blijven er achter bij de kerk en de rest gaat richting de XX kerk om daar opgepikt te worden. En met een beetje raar gevoel in de maag laten we de 6 achter, morgen zullen we elkaar weer treffen. De rest van de groep vertrekt richting de XX kerk waar dominee Thabu al klaar staat om ons op te vangen. De drie jongens mogen bij het Foster Care huis verblijven en de andere zes worden in groepjes van 2 meegenomen.
Het eten, verblijven en slapen bij de gemeenteleden thuis is toch wel heel bijzondere ervaring, zo midden in de Townships. De manier om het echte Zuid-Afrikaanse leven mee te maken en te zien. 

Eerst lopen wij met de twee meiden richting de shoppingmall. We blijken een werkelijke bezienswaardigheid te zijn, blanken zien ze hier gewoonlijk nooit. Er wordt gefloten, gekeken en sommige willen je zelfs even aanraken als je voorbij loopt. Zaterdag lijkt wel de dag waarop iedereen zijn inkopen doet of bij de kraampjes langs de weg of in de winkels. Verbaasd kijk in naar de rij voor de winkel. Vanesse (het meisje dat ons ophaald) verteld dat hier geregeld gevochten wordt om de winkel in te komen. Gelukkig gaat het nu in vrede. 
Ze brengt ons naar het huis van haar moeder. Een knus huisje en de hitte komt ons tegelijk tegemoet. Er staat een heater onder de bank dat het huisje met gemak tot 30 graden verwarmt. De moeder ontvangt ons vriendelijk in haar kleine stulpje. Een bank met plastic er om heen, zelfs de afstandsbediening is ingepakt. En het meest bizarre is dat er een mega (en dan bedoel ik ook mega) flatscreen aan de muur hangt en dikke boxen onder hangen. We krijgen een lekker bakje koffie. Het is toch best bizar om ineens bij iemand op de bank te zitten, zo midden in de township. Grandmother komt ook binnenstrompelen. Ze is niet lekker en daarom verblijft ze nu even bij haar dochter, zodat zij voor haar kan zorgen. Een badjas en een trui om haar heen geslagen, muts op. Ze kijkt ons verbaasd aan als ze ons met korte broek (en rode wangen van de hitte) ziet zitten. Hoe kan je in de winter nou een korte broek aan hebben? We kletsen heel wat af. Ze verteld ons over de geschiedenis van haar land. De Nederlanders die hier rond 1500 de civilisatie op gang hebben gebracht. Zo werd een kleine spiegel voor 10 koeien aan de Afrikaners verkocht, een spiegel dat was iets wat ze nog nooit gezien hadden. En van de apartheid die oma en moeder heel bewust hebben meegemaakt. Oma werkte bij een rijke witte familie. Ze moest hard werken, echt op de knieën de vloeren schrobben, koken en het hele huishouden runnen. En ze vertelde dat ze eten kreeg zoals honden dat krijgen. Na zo’n 40 jaar gewerkt te hebben voor dit gezin kreeg ze niet meer dan een salaris en kon ze wegwezen. We kregen een heerlijke pasta voorgeschoteld, echt goed op smaak. We sliepen in een knus tweepersoons bed, de deur van het kamertje kon nog net open. Maar we sliepen heerlijk. Als ontbijt kregen we een pap te eten, dat was wel even slikken. Een soort van griesmeel achtig dik goedje, warm. En met een goede poging kreeg ik de helft van de grote kom weggehapt. En toen was het tijd om afscheid te nemen van dit gastvrije gezinnetje, met een dikke hug. Een mooie ervaring om zo met deze mensen een hele avond te kunnen praten en van elkaar te leren.

Bij de XX kerk komen we een deel van de groep weer tegen en gaan we naar de kerk. Veel zingen, klappen, een doop en we mogen ook meedoen aan het avondmaal. Helaas wel in het swanzi’s, dus volgen was niet altijd even makkelijk.
Vanuit de GG kerk volgt de rest van de groep en zijn we weer met elkaar herenigd. Dan horen we ook elkaars verhalen en wat we meegemaakt hebben. Wat heftig en voor een groepje ook echt emotioneel afscheid. Als een jongetje van 11 je vraagt om hem alsjeblieft mee naar NL te nemen omdat hij het hier allerminst naar zijn zin heeft. Dan breekt je hart 


Dianne en ik (Folyanne) sliepen afgelopen nacht bij een moeder met 2 kinderen. De zoon was 2 dagen geleden geopereerd aan zijn keelamandelen, dus was niet heel fit. De dochter haalde ons op bij de XX kerk, ze vertelde dat ze 16 jaar oud was en in de 10^e klas van high school zat. Samen met een vriendinnetje van haar liepen we naar haar huis. Inmiddels zijn we gewent aan alle aandacht die we op straat krijgen. Mensen blijven staan en kijken, toeteren, fluiten en willen je aanraken. Het meisje liet ons zien waar de plaatselijke club was, waar elke avond ongeveer 50 man zich verzameld om zich te bezatten tot 2 uur ’s nachts. Het huis waar we sliepen was omringt door een groot hek en dubbele sloten. Opvallend waren de 2 auto’s die rond het huis stonden, de tuin was niet zo groot (in de meeste townships zijn de huizen klein en de tuin groot, omdat de mensen buiten leven). Ze liet ons voor gaan het huis in, we kwamen meteen in de keuken waarbij we haar moeder ontmoeten. Ook de jongen was thuis, maar door zijn operatie kon hij nog niet zo goed praten. De tv ging meteen aan en bleef aanstaan tot wij naar bed gingen. Tijdens het kijken naar de tv was het lastig om een gesprek op gang te brengen, op de momenten dat dit wel lukte ging het meestal over de temperatuur. Alle afrikaners vinden het overdag al koud, laat staan als om 6 uur de zon onder is. Om half 6 begon de moeder des huizes met het eten, omdat ze had opgevangen dat we ’s middags al pap hadden gehad maakte ze heerlijke kip met rijst + saus en aardappels en een bijzondere groente. Het eten was klaar om 8 uur waarbij we lekker konden smikkelen tot we verzadigd waren. Opvallend dat de mensen alleen maar drinken uit flessen drinken zoals cola en mierzoete tjak met prik. Om half 9 vertrok de 1^e bewoner richting de slaapkamer en om kwart voor 10 waren Dianne en ik de enige nog die in de woonkamer zaten. Dus wilden wij ook wel gaan slapen. Eenmaal in bed dachten de buren toch anders over slapen, ze hadden in hun golfplaten huisje de (afrikaanse) muziek zo hard staan dat wij zelfs in bed het idee hadden dat we in een club zaten. Desalniettemin waren wij zo moe dat we meteen in slaap vielen en rond half 9 pas wakker werden. De muziek is trouwens pas na 4 uur ’s ochtends uitgezet. Na een lekker ontbijt met ei, worstjes en thee met melk zijn wij ook naar de XX kerk vertrokken. Erg bijzonder om een nacht in een township te slapen, de mensen zijn super gastvrij en tegelijk moet alles rond het huis 3x op slot zitten.

Vrijdag 18 juli

Vrijdag 18 juli:

Vandaag konden we uitslapen en hebben we een cultureel dagje gehad. Na lekker ontbeten te hebben zijn we met z’n allen vertrokken naar het voortrekkersmonument en hebben daar rondgelopen. Dit monument herinnert zich aan de Grote Trek van 1835 tot 1840. Veel boeren trokken toen naar het achterland. We zijn helemaal naar boven geweest. Je hebt daar een mooi uitzicht, op het monument, over Pretoria. Er was nog een soort museum met schilderijen, beelden en voorwerpen die de mensen gebruikten om te overleven maar ook om te vechten.
Daarna gingen we weer de bus in en opweg naar het apartheidsmusuem. Onderweg hebben we leuke spelletjes gedaan in de bus. Toen we aan kwamen zijn we door het museum gelopen, het was heel interessant. Het ging over Nelson Mandela en over zwarte en blanke mensen. We hebben nog een boodschap achtergelaten op de muur omdat het de verjaardag van Mandela was. Veel te weten gekomen over de eerste zwarte president van Zuid-Afrika. Was best indrukwekkend, waren allemaal beelden met wat er in die tijd gebeurden. Mensen slachtten elkaar af, was best bizar. Na het museum hebben we nog lekker even in het zonnetje gezeten en zijn we daarna doorgereden naar het huis van Nelly en de kerk waar we een bbq hadden met allemaal mensen uit de kerk van Johannesburg. Ondertussen vertelde de buschauffeur allemaal feitjes over Zuid-Afrika. De bbq was heel gezellig, we hebben een kennismaking spel gedaan, de jongens gevoetbalt, heerlijk gegeten (de welbekende ‘pap’ van Nelly waar we ons al helemaal op voorbereid hadden… maar viel uiteindelijk heel erg mee, was zelfs best lekker), kampvuurtje gemaakt en met z’n alle gezongen en gitaar gespeeld, was leuk. Uiteindelijk weer naar Ciara Lodge gegaan.