Maandag: Lesedi school en afscheid van dit mooie land

Om half 9 staat onze trouwe chauffeur Johan klaar om alle koffers in te laden. Met zichtbare tegenzin neemt iedereen afscheid van de mooie plek die afgelopen twee weken toch een beetje als thuis is gaan voelen. We zwaaien het aardige personeel en de eigenaresse van Ciara Lodge uit en vertrekken met de bus voor de laatste keer richting Soshanguve voor een dagje ravotten met de kinderen van de christelijke basisschool Lesedi. Zodra de kinderen de klasjes uitkomen worden we bedolven onder enorm enthousiasme van ruim 100 kinderen. In mooie blauwe schooluniformpjes en met mutsen op rennen de kinderen op ons af. Ze klimmen op je schoot, je rug, je nek. Wat een energie!
Om enige orde in de chaos te scheppen roepen we eerst alle kinderen bij elkaar en gaan we een liedje voor ze zingen. Na de eerste woorden van ‘read your bible…’ worden we bijgevallen door vele kinderstemmetjes die het liedje luidkeels meezingen en de gebaren nadoen. Tijdens onze reis hebben we al vaker mogen genieten van het mooie en melodische gezang van de Afrikaans bevolking. Ook de kinderen zingen ons meerdere liedjes in. 1tje begint met zingen en krijgt binnen no time de hele groep mee, zonder enig overleg wordt er meerstemmig gezongen en worden er hele dansjes uitgevoerd. Wij staan met een glimlach op ons gezicht aandachtig te kijken en te luisteren naar wat zich voor ons afspeelt. Zelfs de kleinste met hun wiegende heupen en de jongentjes zien er soepeler uit dan ons, houten klazen uit Holland.

Daarna is het tijd om verschillende spelletjes te doen. De kleinste gaan op de grond kleuren en stiften, spelen een spelletje ‘zakdoekje leggen’  en ‘jan huigen in de ton’  wordt gezongen. Er gaat een groep frisbeeen, er worden armbandjes gemaakt met kraaltjes en loombandjes en het spel ‘schop de bal’  wordt met veel fanatisme gespeeld. Een heerlijke kakafonie van gillende kindertjes, geconcentreerde gezichtjes en enthousiasme. Maar het is ook slopend! Om even een moment aan de aandacht en gesjor van alle kinderen te kunnen ontsnappen ziet Rein geen andere optie dan in de boom te klimmen. Er is genoeg liefde en aandacht te geven aan deze prachtige kindertjes! Ook vinden ze het fantastisch om aan je haar te zitten, zo zacht! Een meisje zegt tegen Dianne: ‘zo mooi goud haar heb ik nog nooit gezien’.
Na zo’n 3 uurtjes ravotten in de warmte is het tijd dat de kinderen weer terug de klas in gaan. Dit geeft ons even gelegenheid om in de koelte van de kerk even bij te komen en een kopje koffie te drinken. We nemen afscheid van de kinderen die inmiddels weer keurig achter hun bureautje zitten om rekensommetjes op te lossen.

Vanuit Soshanguve rijden we richting Johannesburg en onderweg lunchen we bij een wegrestaurantje. Ook mooie gelegenheid om onze top chauffeur Johan even in het zonnetje te zetten en te bedanken voor de vele veilige kilometers, de mooie geschiedenisverhalen en goede hulp afgelopen tijd. Het laatste stukje naar de Airport schrapen we nog een keer de kelen en zingen we met ze allen uit volle borst onze vakantienummers ‘ Shosholoza en ‘Tsoang Tsoang’.
Tijd om afscheid te nemen van Johan en Folyanne (die nog verder gaat reizen in Z-A) en in te checken voor onze terugvlucht.

Na een lange reis via Dubai komen we gelukkig veilig en gezond op Schiphol aan waar familie en vrienden ons enthousiast opwachten.


Wat zijn we een ervaring rijker! Een indrukwekkende reis waarin we heel veel lieve mensen hebben ontmoet, bijzondere gesprekken hebben gevoerd, prachtig natuurschoon hebben aanschouwd, armoede van heel dichtbij hebben gezien, prachtige projecten hebben bezocht die echt een verschil kunnen maken, met eigen ogen gezien hebben welke ellende Aids veroorzaakt, ons een kunnen voelen met Christenen hier, liefde en aandacht kunnen geven aan de kindertjes en dat alles met een ontzettend toffe groep. Een veelkleurig Zuid-Afrika! Wat zullen we dit land, de mensen en elkaar gaan missen!

Zondag: bezoek kerk Pretoria en op stap met de jeugd

Op deze zondagmorgen ontwaken we mooi op tijd en na een lekker ontbijtje in de frisse morgenlucht wandelen we naar de kerk, zo’n 5 straten verderop. Er wordt een preek voorgelezen door een gemeentelid. Deze kerkdienst is niet te vergelijken met de kerkdienst een week eerder bij de gemeenschap in Soshanguve. We kunnen de preek die in het Afrikaans wordt voorgelezen (volledig witte kerk) goed volgen. De dienst lijkt erg veel op onze eigen diensten in NL, zelf het ‘AMEN’ wordt op dezelfde wij gezongen. Wel is duidelijk dat we in NL al verder zijn met de toelating van verschillende liederen buiten het vertrouwde psalmen en gezangenboek. Deze ‘discussie’  staat in de GKV kerken in Zuid-Afrika pas aan het begin.
Na de dienst worden we gastvrij ontvangen bij Hilde thuis voor een lekkere bak koffie en fantastische melktaart . We gaan daarna moeiteloos over op de lunch met kippensoep en snert (het is tenslotte winter in Zuid-Afrika). En zo eten we in het heerlijke zonnetje, gekleed in korte broek of zomers jurkje, een ouderwets Hollands kopje erwtensoep. Verschillende jongeren zijn intussen aan komen waaien bij Hilda haar huis en in 4 auto’s rijden we richting het parlementsgebouw in Pretoria waar we op het gras neerploffen voor een gezellige picknick. Onder de uitgestrekte armen van Nelson Mandela (een enorm beeld van Nelson Mandela staat er onder aan de trappen) leggen we de kleedjes neer, het meegenomen proviand wordt uitgestald en kletsen we gezellig met elkaar. Inmiddels komen er steeds meer jongeren aangewandeld en zitten we met een hele groep deze mooie zondagmiddag bij elkaar.
We spelen een potje weerwolf, andere wagen zich aan een potje twister en andere trappen weer een balletje. Perfecte besteding voor de zondag!


Aan het einde van de middag worden we weer bij onze lodge afgezet en wordt het tijd om langzaam onze koffers in te pakken voor ons vertrek morgen. Hoewel het zwembad mega koud is (sommige van ons hebben dit gewild of ongewild al ondervonden) vinden we toch dat we niet kunnen vertrekken voordat we allemaal een jump hebben gewaagd. Dus hijsen we ons in bikini en zwembroek, pakken elkaars handen vast, fototoestel op zelfontspanner, diep inademen en… JUMP!! De adem wordt even ontnomen, het gillen was tot 5 straten verder te horen, maar we kunnen in ieder geval zeggen dat we allemaal in het badje kopje onder zijn gegaan.


Deze laatste avond sluiten we in stijl af met een heerlijke braai en het maffiaspel.

Zaterdag: fundraising day

Vandaag hebben we een leuke dag gehad, met bijna alle mensen die we de afgelopen 2 weken gezien hebben. Vanmorgen weer met de hele groep vertrokken naar de XX kerk en hier de hele dag doorgebracht. Dé zeepkistenrace van het jaar stond op de planning. Elk jaar komt dit weer terug en wij mochten nu ook mee doen. Zelf hadden we natuurlijk niet veel mee, alleen een paar planken en een skateboard die we bij de lodge hadden gevonden, maar gelukkig waren er nog wat dingen van vorig jaar over die wij mochten gebruiken. Wel hadden we allemaal oranje attributen meegenomen, zoals; vlaggetjes, ballonnen, vlaggen, lint, rood, wit en blauw schmink voor op de wangen, oranje haar spray en nog veel meer. Dus we hadden wel de mooiste car. Nadat domineeThabu de dag geopend had en we een paar liedjes gezongen hadden (onder andere ons prachtige volkslied), kon de sportieve en gezellige dag beginnen. 
Als eerste begonnen we weer met het ballonnenspel. Iedereen kreeg dit keer 2 ballonnen en touwtjes. Er waren nu veel meer mensen dus er was nog meer lol. Daarna deden we weer het memorie estafette spel. Toen begon de eerste ronde van de race. Iedereen had een car en je moest in een halfuur zoveel mogelijk rondjes maken. Het was geweldig. Allemaal gillende, lachende en genietende mensen. Uiteindelijk waren wij 2e geworden, dus was nog best goed. Iedereen was gesloopt, dus daarna pap met vlees en groente gegeten. Gelukkig zijn we er nu een beetje aan gewend, maar zou nooit ons lievelings eten worden, haha. Daarna nog meer spelletjes gedaan. Toen nog een keer de race. Hetzelfde rondje maar dan de andere kant op. Gelukkig was dit wat makkelijker, maar nog steeds wel slopend. De 2e keer waren we eerste geworden en kregen we allemaal een mok met snoep erin dat door de kinderen werd opgegeten. Na nog een Afrikaans spel volleybal en voetbal gedaan te hebben, kwam er toch een einde aan de dag. We gingen allemaal weer naar binnen en werden bedankt voor de afgelopen 2 weken en kregen twee mooie schilderijen voor in onze kerken. Er werd ook nog voor ons gezongen. Na veel knuffels, namen uitwisselingen voor facebook, een paar traantjes en zwaaiende mensen, zaten we weer in de bus op weg naar de lodge. ’S Avonds lekker gegeten, weer veel spelletjes gedaan en uiteindelijk lekker gaan slapen. Op naar morgen.

Nakekela & Biketour SOWETO

Dag 10: 24 juli 2014
Nakekela
Vandaag stond het bezoek aan de Hospice Nakekela op het programma. Een onderkomen voor mensen die geen hoop meer hebben. De patiënten die we zijn tegengekomen verschillen in de leeftijden. Het varieert van 15 jaar tot in de 60. Ze zijn hier gekomen omdat of de families niet meer voor ze kon zorgen of dat de overheid zelf heeft bepaald de patiënt hier te brengen. Wat opvallend was, was de positiviteit die de mensen in Nakekela hadden. Als ze hulp nodig hadden stonden er gelijk zusters voor ze klaar. Verder was het heel mooi te zien dat de patiënten die de kracht hadden om op te veren, opveerden bij de bijbel- en praisemomenten. De zusters zetten in en de patiënten zongen hard mee. We konden onze glimlach niet onderdrukken toen we dit aanhoorden. Nadat wij als groep nog een lied voor ze hadden gezongen kon de activiteit die we voor de patiënten in petto hadden beginnen. De tas met materialen stond nog op de tuinstoel bij Ciara Lodge, dus moesten we het doen met de scoubidou touwtjes die in Dianne haar tas zaten. We hebben een uur met de mensen geknutseld omdat langer niet mogelijk was voor een aantal patiënten. De kracht was er niet meer. Na de activiteit hebben we afgesloten met een lunch die voor ons was verzorgd en vertrokken we weer huiswaarts.
Nadat Johan ons weer veilig en wel thuis had afgezet hebben we nog even buiten gezeten met ze allen en konden we beginnen met het avondeten. Deze avond stonden lekkere Hollandse pannenkoeken op het menu. Direct op het avondeten volgde de evaluatie over deze dag. Ieder had hier zo ze mening over. Al met al een goede dag met weer een ervaring rijker die (alweer) werd afgesloten met het spel namen raden. Morgen staat een sportieve fietstocht door Soweto op het programma. Tot Morgen!

Dag 11: 25 juli 2014
Fietstocht Soweto

De ochtend begon vroeg voor ons. Kwart over 8 stond Johan paraat om ons naar Soweto te brengen. een naam voor de verschillende townships naast Johannesburg (Soweto= South West Townships). De reis werd onderbroken door even uit te stappen bij het FNB Stadium. Het stadion in Johannesburg waar menigeen niet aan herinnerd wil worden (finale Nederland – Spanje WK 2010). Toen we aankwamen bij het fietsencomplex stonden er mooie beachcruisers en mountainbikes op ons te wachten om bereden te worden. Deze fietstocht stond in het teken van de verdeling van klassen binnen de bevolking van Soweto. De lower klassen de middle klassen en de higher klassen. De klassen spreken voor zich. Nadat we 100 meter hadden gefietst onderbrak onze gids Thomas met zijn compagnon ons voor de geschiedenis verhaal over de gebouwen binnen Soweto en legde de naam van Soweto aan ons uit. Verder werd ons verteld dat er een grote mix van culturen en talen te vinden is hier in Soweto. De reis werd vervolgd met een toch door de lower klasse. De lower klasse bestaat uit het armste gedeelte van de bevolking. Dit merkten we toen we door de lower Townships fietsten. Afvalbelten, stromend water wat van de toiletten afkwam, half afgemaakte huizen en viezigheid alom. Onderweg mochten we een huisje in en stond daar een bord harde pap met koeienwangen ons op te wachten. Dit konden wij tot ons nemen in de aanwezigheid van een zelfgemaakte kom met bier en een bananendrankje.

Buiten de lower klasse vertelde de compagnon van Thomas ons dat de regering dit niet wilt zien. Er is een appartementencomplex neergezet in 2010 voor de mensen uit deze townships. Wat het probleem was, was dat de mensen uit de low klasse hier grof geld voor moesten betalen om daar te kunnen wonen. De huizen waar ze nu in wonen zijn gratis, dus het pand staat voor alsnog leeg.

Na de lower klasse hebben we door de wat rijkere buurten gefietst en werden we vermaakt door straatartiesten bij het huis van Desmond Tutu. We beëindigden de 3 uur durende fietstocht met een bezoek aan het Hector Pietersen plein. Dit is vernoemd naar de 13-jarige student die is doodgeschoten door de politie tijdens een protest voor de vrijheid in de jaren 70. Bij het fietsencomplex weer aangekomen kregen we een drankje met een broodje Atjar.

Thuis aangekomen sprong een aantal mensen het zwembad in en ontfermde Alix, Rein, Rick, David en Eric zich over het fenomeen: ‘Put it where you want it’. Op een meter of 12 stonden 3 bakken ons op te wachten. De bal moest direct de bak in worden geschoten. Voor alsnog is alleen Alix en Rein dit gelukt. Na het namen raden vertrok iedereen weer naar zijn of haar huisje om te gaan slapen.

Morgen de dag met de fundraising en de welbekende Cascarrace. Tot morgen!

Genadeplaats

Dag 9, woensdag 23 juli, bezoek aan de genadeplaats
De dag begint met een vrije ochtend die door een groot deel van de groep wordt gebruikt om eens flink uit te slapen.
Om 1 uur vertrekken we richting de genadeplaats. We weten niet goed wat ons te wachten zal staan, maar Frans, onze gids van vandaag, vertelt ons dat we vandaag een grote groep mensen gaan ontmoeten die (tijdelijk) uit de samenleving gehaald zijn, bijvoorbeeld vanwege een verslaving. Aan ons de taak om hen een leuke middag te bezorgen.
Na ongeveer drie kwartier in de bus gezeten te hebben, arriveren we bij een natuurreservaat. Midden in dit reservaat ligt de genadeplaats. De zandweg daarheen is enorm hobbelig en we worden helemaal door elkaar heen geschud, de hele bus rammelt. Maar we krijgen ineens nog een 2e safari. We hebben onder andere zebra's, gnoe's, koedoes, impala's en wilde zwijnen gespot.
Het duurt vrij lang voor we bij de genadeplaats aankomen, wat ons doet beseffen hoever deze mensen van de samenleving wonen.
Bij het uitstappen uit de bus valt meteen de rust op. Hier en daar zien we mensen lopen of in een groente tuintje aan het werk. Door een slag op een grote gong worden alle mensen naar het centrum geroepen: allemaal picknickbankjes onder een afdakje. Na een kort welkom kunnen we meteen aan de slag. Een deel van ons gaat met een groep volleyballen en overgooien met een frisbee. Een ander deel gaat creatief aan de slag, met loomarmbandjes maken en kleuren.
Ondertussen komen de gesprekken op gang. We komen erachter dat er ongeveer 60 mensen wonen, met hele diverse achtergronden, maar met de overeenkomst dat er voor hen eigenlijk even geen ruimte is in de samenleving. Er zitten mensen die verslaafd zijn en die hier nu wonen, ver weg van allerlei verleidingen. Anderen zijn getraumatiseerd uit een oorlog gekomen. Sommigen zijn lichamelijk gehandicapt, sommigen zijn verstandelijk beperkt, sommigen beide. En dan zijn er ook nog mensen met psychiatrische problematiek. De geluiden die we horen geven wel aan dat ze blij zijn om hier nu te wonen, een nieuwe familie. Erg mooi om te horen, maar het voelt wel wat dubbel. Het ziet er allemaal armoedig uit, en niet heel verzorgt. Geen idee of er ook verzorgers zijn, of dat ze allemaal voor elkaar zorgen. Maar de sfeer is heel ontspannen en iedereen gaat erg leuk met elkaar om.

De Tswaing krater

Dag 8, dinsdag 22 juli, bezoek aan de krater
Vanmorgen konden we uitslapen, want de bus kwam ons pas om 11 uur ophalen. De Krater die we zouden bezoeken ligt voorbij Soshanguve. We reden langs een heel erg arm deel van dit township. Zover als je maar kijken kon zag je hele kleine hutjes gemaakt van golfplaten, allemaal heel dicht op elkaar. Onvoorstelbaar om je in te denken hoe het is om daar te leven.
Op onze bestemming aangekomen, besloten we om een wandeltocht te maken die ons om de krater heen zou leiden. De krater zelf was eigenlijk een grote plas. Volgens de verhalen is deze krater 220.000 jaar geleden ontstaan door een meteorietinslag. Wij liepen via een heel hoog pad, waardoor we een heel mooi uitzicht hadden op, aan de ene kant de krater en aan de andere kant al die hutjes gemaakt van golfplaten. Een groot contrast!
Halverwege onze wandeltocht kozen we per ongeluk het verkeerde pad, waardoor we ineens een stijle gladde afdaling hadden. Vooral voor de mensen op slippers en sandalen een leuke uitdaging.
Toen iedereen uiteindelijk, stoffig en sommigen ietwat gehavend, beneden was bij de krater, konden we genieten van de prachtige natuur en de rust.
Aan het eind van de wandeling hebben we gezellig gepicknickt en kregen we zelfs nog gezelschap van een aapje.
De dag werd wederom afgesloten met een heerlijke braai, met zelfs heerlijk buffelvlees.